De broeikasgassen die een melkveebedrijf uitstoot zijn koolstofdioxide (CO₂) door gebruik van elektriciteit, diesel en aardgas, methaan (CH₄) uit de vertering van het voer door de koe  en uit de mest en lachgas (N2O) door de stikstofbemesting. Alle verschillende soorten uitstoot op het melkveebedrijf worden omgerekend naar eenheden CO₂. Het doel van VKA-deelnemer Toon Hulshof uit Lievelde is om zijn emissie van  1.08 kilogram CO₂ per kg melk terug te brengen naar hoogstens 1,0 kilogram CO₂ per kg melk. Met dat laatste getal zou Hulshof voldoen aan de doelstelling die  FrieslandCampina nastreeft. Ter vergelijk: Gemiddeld bedraagt in Nederland de uitstoot per kilogram melk zo’n 1,25 kilogram CO2 equivalenten.

VKA kennisgroep Melk & Klimaat

De klimaatdiscussie wordt wereldwijd steeds heviger. Niet alleen overheden, maar ook marktpartijen en consumenten stellen steeds meer eisen aan de uitstoot van broeikasgassen. Daar kun je beter op tijd op inspelen’, vertelt VKA-deelnemer Toon Hulshof uit Lievelde.

Begin 2016 ging de kennisgroep Melk & Klimaat binnen het project Vruchtbare Kringloop Achterhoek van start. 15 melkveehouders werken hierin samen met FrieslandCampina en Wageningen University & Research aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Toon Hulshof is een van de deelnemers: ‘Ik was nieuwsgierig naar de mogelijkheden. Als veehouder is het thema klimaat een ver-van-je-bed show. Door deelname aan deze groep haal ik het een stuk dichterbij.’

Verbeterplan per bedrijf

Zwier van der Vegte, bedrijfsleider van proefboerderij De Marke, begeleidt de kennisgroep Melk & Klimaat. ‘Met de groep kijken we onder meer naar de mogelijkheden om de uitstoot van broeikasgassen op het bedrijf te verminderen.  Dit is vertaalt in een verbeterplan per bedrijf. Hierbij is op elk bedrijf een 0-meting gedaan en vervolgens gekeken met welke maatregelen de carbon footprint op het bedrijf verlaagd kan worden. De carbon footprint geeft  de totale emissie van de diverse broeikasgassen weer, uitgedrukt in  kg CO2 eq per kg melk. 
 

Grafiek: Vruchtbare Kringloop Achterhoek

Maatregelen op melkveebedrijf Hulshof

‘Het grootste deel van je CO2-uitstoot op een melkveebedrijf is afkomstig van de koe in de vorm van methaan’, vertelt Hulshof. ‘Hier valt de meeste winst te behalen. In mijn verbeterplan hebben we hiervoor diverse maatregelen opgenomen. Zo vervangen we een gedeelte van ons krachtvoer door snijmais. Op deze manier kan je de methaanemissie vanuit de pens van de koe reduceren. Een andere maatregel is het terugbrengen van het aantal stuks jongvee van 7,2 naar 5 stuks per 10 melkkoeien. Ik heb daardoor minder vee, waardoor de uitstoot omlaag gaat, terwijl de melkproductie gelijk blijft.’

Ook wil de Achterhoekse melkveehouder de graslandproductie verhogen van 10,8 ton ds/ha naar 12 ton ds/ha en. Dit doet hij door het aandeel grasklaver te verhogen. ‘Hiermee  heb je een hogere  graslandopbrengst met minder stikstofaankoop. De productie van kunstmest veroorzaakt nogal wat CO2-emissie. Minder kunstmest betekent daarom een lagere carbonfootprint. Het is de optelsom van al deze eenvoudige maatregelen samen, die helpen om de CO2-uitstoot op mijn bedrijf te verminderen.’

Verbeteren KringloopWijzer heeft effect op carbon footprint

Volgens de melkveehouder is het verlagen van CO2-uitstoot per kg melk niet los te zien van werken aan de KringloopWijzer. ‘Als je bezig bent met het verbeteren van je mineralenmanagement en voerefficiëntie, maak je ook automatisch stappen in het verlagen van jouw carbon footprint. Bovendien geloof ik dat je met de KringloopWijzer niet alleen werkt aan het verbeteren van het klimaat en het sluiten van de kringlopen, maar ook aan het verbeteren van je inkomen.’

Grafiek: gekozen maatregelen