Stand van zaken
Er draaien ruim 90 mest co-vergisters in Nederland. Momenteel is het beeld van mest co-vergisting wat vertekend.  Zo worden bijvoorbeeld calamiteiten met vergisters breed uitgemeten in de pers. Het gaat hierbij meestal om geuroverlast door incidentele storingen. De discussie over food, feed en fuel is daarnaast ook actueel. Een gewas als mais wordt veelvuldig ingezet als biomassa voor vergisting. Dit wordt gezien als een negatieve ontwikkeling.
 
Inmiddels is een aantal vergisters stopgezet. Hiervoor zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Zo is mest co-vergisting niet de kip met de gouden eieren gebleken (zie: Rabobank benchmark covergisting). Een tegenvallende stroomprijs gecombineerd met fors hogere kosten voor de benodigde biomassa zijn hiervan de voornaamste oorzaak. Alleen schaalgrootte in combinatie met een strak beheer laat zwarte cijfers zien.
Binnen de biogassector zijn door de opeenvolgende wijzigingen in de exploitatiesubsidies verschillen ontstaan tussen vergisters onderling, wat zorgt voor een ongelijk speelveld. Voor vergisters die in de eerste jaren (MEP, 2004-2007) in bedrijf zijn gegaan, ontvangen de eigenaren een lagere vergoeding voor geproduceerde en geleverde energie dan eigenaren van vergisters die in latere jaren actief zijn geworden (SDE 2009 -2010), terwijl wel in dezelfde biomassamarkt wordt ingekocht.
 

Ontwikkelingen
Vanaf 2011 is er een sterke beweging in gang gezet om mestvergisting weer bij de basis terug te brengen. We spreken dan ook weer over pure mestvergisting op het boerenerf. Dit wordt microvergisting genoemd of monomestvergisting en enkele microvergisters zijn al marktrijp.
 
 een microvergister

Een stap verder is de mestraffinage, waar naast biogas ook mineralenconcentraten geproduceerd worden. Deze zullen in de nabije toekomst een deel van de kunstmest gaan vervangen en daarmee een belangrijke bijdrage leveren aan het sluiten van mineralenkringlopen.
 
Mede door de intrede van een systeem van verplichte mestverwerking als basis voor de nieuwe mestwet die zo het nu lijkt in 2013 van kracht wordt, zijn ook grootschalige centrale mestverwerkingsinitiatieven met energieproductie kansrijk. Mogelijk dat ook bij u in de regio een dergelijk initiatief speelt.
 
In een nog wat breder perspectief kan ook de stap vóór vergisting in ogenschouw worden genomen. Het betreft hier raffinage van biomassa, waaruit waardevolle grondstoffen kunnen worden verkregen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan eiwitten uit gras, waarna het al dan niet via de koe in een vergister kan belanden.
Dit brede perspectief is de Biobased Economy, waarbij gewerkt wordt vanaf hoogwaardige toepassingen tot energie opwekking en waarbij een mineralenkringloop mogelijk is. 
 

 
Wat kunt u doen
Het is onder de huidige marktomstandigheden niet eenvoudig om een rendabele vergisting en/of (mest)raffinage met uw biomassa te verkrijgen.
Voor vragen kunt u contact opnemen met Auke Jan Veenstra, Kenniscoördinator Duurzame Energie.